​​​​
​​ปัจจุบัน​​เศรษฐกิจดิจิทัลที่ธุรกรรมทางการเงินและ​​การค้าขายออนไลน์​​มีบทบาทสำคัญ ใบกำกับภาษี (Tax Invoice) กลายเป็นเอกสารสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม ไม่เพียงแต่เป็นเครื่องมือในการเสียภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) ที่ถูกต้องตามกฎหมาย แต่ยังมีบทบาทสำคัญต่อธุรกิจในหลาย ๆ ด้าน ใบกำกับภาษีมีความสำคัญอย่างไร ประเภทของใบกำกับภาษี กรณีใดที่ต้องออกใบกำกับภาษี ตัวอย่างใบกำกับภาษี รวมไปถึงระบบ e-Tax Invoice & e-Receipt ที่ช่วยให้การออกใบกำกับภาษีสะดวกรวดเร็วและมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น​

​​เตรียมตัวให้พร้อม เปิดรับความรู้เกี่ยวกับใบกำกับภาษี เอกสารที่เป็นหัวใจสำคัญที่จะขับเคลื่อนธุรกิจสู่ความสำเร็จ​
 

​​ใบกำกับภาษีเป็นเอกสารสำคัญในระบบภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) ที่ผู้ประกอบการจำเป็นต้องเข้าใจอย่างถ่องแท้ มาทำความรู้จักกับองค์ประกอบสำคัญของเอกสารนี้กัน​

​​ใบกำกับภาษี (Tax Invoice) คือ เอกสารที่ผู้ประกอบการจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) ต้องออกให้แก่ลูกค้าทุกครั้งที่มีการขายสินค้าหรือให้บริการ โดยมีรายละเอียดดังนี้:​

1. ​​เป็นเอกสารที่แสดงรายการขายสินค้าหรือให้บริการ พร้อมระบุจำนวนเงินที่ลูกค้าต้องชำระ​
2. ​​ต้องระบุข้อความว่า "ใบกำกับภาษี" ไว้ที่ด้านบนของเอกสาร​
3. ​​ต้องระบุชื่อ ที่อยู่ และเลขประจำตัวผู้เสียภาษีอากร (เลข 13 หลัก) ของผู้ออกใบกำกับภาษี​
4. ​​ต้องระบุชื่อ ที่อยู่ และเลขประจำตัวผู้เสียภาษีอากร (ถ้ามี) ของลูกค้า​
5. ​​ระบุวันที่ออกใบกำกับภาษี​
6. ​​ระบุรายการสินค้าหรือบริการ จำนวนหน่วย ราคาต่อหน่วย และจำนวนเงินรวม​
7. ​​ระบุจำนวนเงินภาษีมูลค่าเพิ่ม (7%)​
8. ​​ระบุจำนวนเงินทั้งสิ้นที่ลูกค้าต้องชำระ​
9. ​​ต้องมีลายมือชื่อของผู้มีอำนาจหรือผู้ที่ได้รับมอบหมาย​
10. ​​ต้องจัดทำใบกำกับภาษีเป็นอย่างน้อย 2 ฉบับ โดยมอบให้ลูกค้า 1 ฉบับ และเก็บไว้เป็นหลักฐานอีก 1 ฉบับ​
     

​​ใบกำกับภาษีไม่ใช่แค่เอกสารธรรมดา แต่มีบทบาทสำคัญในหลายด้านของระบบธุรกิจและภาษี ลองมาดูว่าทำไมเอกสารนี้จึงมีความสำคัญมากขนาดนี้​

​​ใบกำกับภาษีเป็นเอกสารสำคัญที่มีบทบาทหลายด้านในระบบธุรกิจและภาษี โดยเป็นหลักฐานทางกฎหมายในการซื้อขาย ช่วยในการคำนวณและ​​​​ขอคืนภาษีมูลค่าเพิ่ม​​ สนับสนุนการตรวจสอบทางบัญชีและการควบคุมรายได้ค่าใช้จ่าย นอกจากนี้ ยังเป็นเครื่องมือสำคัญในการป้องกันการหลีกเลี่ยงภาษีและสร้างความน่าเชื่อถือให้กับธุรกิจ ช่วยในการวางแผนภาษีและรักษาสิทธิประโยชน์ทางภาษี รวมถึงสนับสนุนระบบการจัดเก็บภาษีของประเทศให้มีประสิทธิภาพ การออกและจัดการใบกำกับภาษีอย่างถูกต้องจึงเป็นสิ่งสำคัญที่ผู้ประกอบการทุกคนควรให้ความใส่ใจเพื่อประโยชน์ของธุรกิจและการปฏิบัติตามกฎหมาย​
 

​​ใบกำกับภาษีอิเล็กทรอนิกส์ (e-Tax Invoice) คือ ใบกำกับภาษีที่อยู่ในรูปแบบข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ แทนที่จะเป็นเอกสารกระดาษแบบดั้งเดิม และมีประโยชน์อย่างมากสำหรับธุรกิจ ​​อีคอมเมิร์ซ​​​ ​และการขายของออนไลน์ โดยช่วยเพิ่มความสะดวกรวดเร็วในการออกและส่งเอกสาร ลดต้นทุนการดำเนินงาน เพิ่มประสิทธิภาพในการจัดการข้อมูล และสอดคล้องกับธรรมชาติของธุรกิจออนไลน์ นอกจากนี้ ยังช่วยสร้างความน่าเชื่อถือ รองรับการเติบโตของธุรกิจ และทำให้การปฏิบัติตามกฎหมายภาษีเป็นไปอย่างถูกต้องและง่ายดายขึ้น การใช้ e-Tax Invoice ยังช่วยในการบูรณาการระบบการเงินและบัญชี รวมถึงการให้บริการลูกค้าที่ดีขึ้น ทำให้เป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้ธุรกิจออนไลน์สามารถดำเนินการได้อย่างมีประสิทธิภาพและพร้อมรับการเติบโตในยุคดิจิทัล​
 

• ​​เป็นเอกสารดิจิทัลที่มีความถูกต้องและน่าเชื่อถือเทียบเท่ากับใบกำกับภาษีแบบกระดาษ​

• ​​สามารถจัดทำ ส่งมอบ และจัดเก็บในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์​
   

• ​​ค่าลดหย่อนส่วนบุคคล: ผู้มีเงินได้ 60,000 บาท คู่สมรสที่ไม่มีเงินได้ 60,000 บาท บุตรชอบด้วยกฎหมาย 30,000 บาทต่อคน ​​บุตรที่เกิดในปี 2561 เป็นต้นไป สามารถใช้สิทธิลดหย่อนได้คนละ 60,000 บาท​ ​ (ไม่จำกัดจำนวน) บุตรบุญธรรม 30,000 บาทต่อคน (รวมกันไม่เกิน 3 คน)​

• ​​ค่าฝากครรภ์และคลอดบุตร: ลดหย่อนได้ตามจริงแต่ไม่เกิน 60,000 บาท​

• ​​ค่าอุปการะเลี้ยงดูบิดามารดา: ลดหย่อนได้ 30,000 บาทต่อคน (รวมบิดามารดาของคู่สมรส) บิดามารดาต้องมีอายุ 60 ปีขึ้นไปและมีรายได้ไม่เกิน 30,000 บาทต่อปี​
   

2. ​​องค์ประกอบ:​

• ​​มีข้อมูลครบถ้วนตามที่กฎหมายกำหนด เช่น เดียวกับใบกำกับภาษีแบบกระดาษ​

• ​​มีการลงลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์ (Digital Signature) เพื่อยืนยันความถูกต้องและตัวตนของผู้ออก​
  
  

​​3. ประโยชน์:​

• ​​ลดต้นทุนในการจัดพิมพ์และจัดเก็บเอกสาร​

• ​​เพิ่มความรวดเร็วในการทำธุรกรรมและการตรวจสอบ​

• ​​ลดความผิดพลาดในการบันทึกข้อมูล​

• ​​สนับสนุนการทำธุรกิจแบบไร้กระดาษ (Paperless)​
   

​​4. การใช้งาน:​

• ​​ผู้ประกอบการต้องได้รับอนุมัติจากกรมสรรพากรก่อนเริ่มใช้ระบบ e-Tax Invoice​

• ​​ต้องใช้ซอฟต์แวร์หรือระบบที่ได้รับการรับรองจากกรมสรรพากร​

• ​​สามารถส่งใบกำกับภาษีอิเล็กทรอนิกส์ให้ลูกค้าผ่านทางอีเมลหรือระบบอิเล็กทรอนิกส์อื่นๆ​
   

5. ความปลอดภัย:​

• ​​มีการเข้ารหัสข้อมูลเพื่อป้องกันการแก้ไขโดยไม่ได้รับอนุญาต​

• ​​ใช้เทคโนโลยีการลงลายมือชื่อดิจิทัลเพื่อยืนยันความถูกต้องของเอกสาร
  ​

6. ​​กฎหมายที่เกี่ยวข้อง:​

• ​​เป็นไปตามพระราชบัญญัติว่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์​

• ​​ได้รับการยอมรับทางกฎหมายเช่นเดียวกับใบกำกับภาษีแบบกระดาษ​

​​ใบกำกับภาษีอิเล็กทรอนิกส์เป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาระบบภาษีของประเทศไทยสู่ยุคดิจิทัล ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการจัดการเอกสารทางการเงินและสนับสนุนการทำธุรกิจในยุค 4.0​
 

​​ระบบ e-Tax Invoice by Email เป็นวิธีการออกและส่งมอบใบกำกับภาษีอิเล็กทรอนิกส์ที่ได้รับอนุญาตจากกรมสรรพากร โดยผู้ขายสามารถจัดทำใบกำกับภาษีในรูปแบบไฟล์อิเล็กทรอนิกส์และส่งให้ลูกค้าทางอีเมล ระบบนี้ช่วยลดต้นทุน เพิ่มความสะดวกรวดเร็ว และง่ายต่อการจัดเก็บข้อมูล แม้จะต้องได้รับอนุมัติจากกรมสรรพากรและมีข้อกำหนดด้านความปลอดภัย แต่ก็มีความยืดหยุ่นมากกว่าระบบ e-Tax Invoice แบบเต็มรูปแบบ ทำให้เหมาะสำหรับธุรกิจและบริการขนาดเล็กถึงกลางที่ต้องการเริ่มต้นใช้ระบบใบกำกับภาษีอิเล็กทรอนิกส์ โดยยังคงมีผลทางกฎหมายเช่นเดียวกับใบกำกับภาษีแบบกระดาษ ระบบนี้จึงเป็นก้าวสำคัญในการเตรียมความพร้อมของธุรกิจสู่การใช้ระบบ e-Tax Invoice อย่างเต็มรูปแบบในอนาคต​
 

​​ใบกำกับภาษีมีหลายรูปแบบ แต่ละประเภทมีลักษณะและการใช้งานที่แตกต่างกัน การเข้าใจความแตกต่างนี้จะช่วยให้ผู้ประกอบการเลือกใช้ได้อย่างถูกต้องและเหมาะสมกับธุรกิจของตน มาดูกันว่ามีประเภทใดบ้าง​

​​ปัจจุบันกรมสรรพากรได้แบ่งใบกำกับภาษีออกเป็น 3 ประเภทหลัก คือ​

​​1. ใบกำกับภาษีแบบเต็มรูป​

• ​​ต้องมีรายการครบถ้วนตามที่กฎหมายกำหนด เช่น ชื่อ ที่อยู่ เลขประจำตัวผู้เสียภาษีของผู้ออกและผู้ซื้อ​

• ​​ต้องจัดทำทันทีเมื่อความรับผิดในการเสียภาษีมูลค่าเพิ่มเกิดขึ้น​

• ​​สามารถจัดทำในรูปแบบกระดาษหรืออิเล็กทรอนิกส์ (e-Tax Invoice)​

​​1.1 การยกเลิกใบกำกับภาษีฉบับเดิม เพื่อออกฉบับใหม่​

• ​​ต้องมีเหตุผลอันสมควร เช่น ข้อมูลผิดพลาด​

• ​​ต้องเก็บใบกำกับภาษีฉบับเดิมที่ยกเลิกไว้เป็นหลักฐาน​

• ​​ออกใบกำกับภาษีฉบับใหม่โดยอ้างอิงถึงฉบับเดิมที่ยกเลิก​

​​1.2 การออกใบแทนใบกำกับภาษี ใบเพิ่มหนี้ ใบลดหนี้​

• ​​ออกได้เมื่อใบกำกับภาษีเดิมสูญหาย ถูกทำลาย หรือชำรุด​

• ​​ต้องมีข้อความระบุว่าเป็น "ใบแทน" และอ้างอิงถึงใบกำกับภาษีเดิม​

• ​​ต้องมีรายการครบถ้วนเหมือนฉบับเดิม​

​​2. ใบกำกับภาษีอย่างย่อ​

• ​​ใช้สำหรับการขายสินค้าหรือให้บริการแก่ผู้บริโภคทั่วไป​

• ​​มีรายการน้อยกว่าใบกำกับภาษีแบบเต็มรูป​

• ​​ต้องได้รับอนุมัติจากอธิบดีกรมสรรพากรก่อนใช้​

• ​​สามารถออกด้วยเครื่องบันทึกการเก็บเงินได้​
  
  

​​3. เอกสารอื่นที่ถือเป็นใบกำกับภาษี​

​​3.1 ใบเพิ่มหนี้​

• ​​ออกเมื่อมีการเพิ่มราคาสินค้าหรือค่าบริการภายหลัง​

• ​​ต้องมีรายการตามที่กฎหมายกำหนด รวมถึงอ้างอิงใบกำกับภาษีเดิม​

​​3.2 ใบลดหนี้​

• ​​ออกเมื่อมีการลดราคาสินค้าหรือค่าบริการภายหลัง​

• ​​ต้องมีรายการตามที่กฎหมายกำหนด รวมถึงอ้างอิงใบกำกับภาษีเดิม​

​​3.3 ใบเสร็จรับเงินที่ส่วนราชการออกให้ในการขายทอดตลาด​

• ​​ใช้แทนใบกำกับภาษีในกรณีการขายทอดตลาดโดยส่วนราชการ​

• ​​ต้องมีรายการตามที่กฎหมายกำหนด​

​​3.4 ใบเสร็จรับเงินของกรมสรรพากร กรมศุลกากร หรือกรมสรรพสามิต เฉพาะส่วนที่เป็นภาษีมูลค่าเพิ่ม​

​​แต่ละประเภทมีลักษณะและการใช้งานที่แตกต่างกัน ผู้ประกอบการควรเลือกใช้ให้เหมาะสมกับลักษณะธุรกิจและประเภทของการทำธุรกรรม เพื่อให้ถูกต้องตามกฎหมายและเกิดประโยชน์สูงสุดในการบริหารจัดการภาษี​
 

​​การออกใบกำกับภาษีไม่ใช่เรื่องที่ทำได้ตามใจชอบ แต่มีหลักเกณฑ์และเงื่อนไขที่กำหนดไว้ชัดเจน การเข้าใจว่าเมื่อไหร่ที่สามารถออกใบกำกับภาษีได้จะช่วยให้ผู้ประกอบการปฏิบัติตามกฎหมายได้อย่างถูกต้อง มาดูกันว่ามีกรณีใดบ้างที่สามารถออกใบกำกับภาษีได้​

​​กรณีมีการโอนกรรมสิทธิ์ในสินค้าหรือบริการให้แก่ผู้ซื้อ​

• ​​หมายความว่าผู้ซื้อมีสิทธิ์ครอบครองและใช้สินค้าหรือบริการนั้นๆ โดยชอบธรรม​

• ​​โดยทั่วไปแล้ว การโอนกรรมสิทธิ์จะเกิดขึ้นเมื่อผู้ซื้อรับสินค้าหรือบริการไปแล้ว​

• ​​กรณีขายสินค้าออนไลน์ การโอนกรรมสิทธิ์จะเกิดขึ้นเมื่อผู้ซื้อได้รับสินค้า​

• ​​กรณีให้บริการ การโอนกรรมสิทธิ์จะเกิดขึ้นเมื่อบริการเสร็จสิ้น​

​​กรณีมีการชำระค่าสินค้าหรือบริการ​

• ​​หมายความว่าผู้ซื้อได้ชำระเงินค่าสินค้าหรือบริการให้แก่ผู้ขาย​

• ​​ผู้ประกอบการสามารถออกใบกำกับภาษีได้ทันทีที่ได้รับชำระเงิน​

• ​​กรณีขายสินค้าออนไลน์ ผู้ประกอบการสามารถออกใบกำกับภาษีได้ทันทีที่ผู้ซื้อชำระเงิน​

• ​​กรณีให้บริการ ผู้ประกอบการสามารถออกใบกำกับภาษีได้หลังจากบริการเสร็จสิ้นและได้รับชำระเงิน​
   

​​เพื่อให้เข้าใจลักษณะของใบกำกับภาษีแบบเต็มรูปได้ชัดเจนยิ่งขึ้น มาดูตัวอย่างพร้อมคำอธิบายรายละเอียดสำคัญที่ต้องมีในเอกสารนี้​

​​รายละเอียดในใบกำกับภาษีแบบเต็มรูป​แบบ

• ​​ชื่อและที่อยู่ของผู้ขาย: [ชื่อผู้ขาย] [ที่อยู่ผู้ขาย]​

• ​​เลขประจำตัวผู้เสียภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) ของผู้ขาย: [เลขประจำตัวผู้เสียภาษีมูลค่าเพิ่ม]​

• ​​ลำดับเลขของใบกำกับภาษี: [ลำดับเลข]​

• ​​วันที่ออกใบกำกับภาษี: [วันที่]​

• ​​ชื่อและที่อยู่ของผู้ซื้อ: [ชื่อผู้ซื้อ] [ที่อยู่ผู้ซื้อ]​

• ​​รายละเอียดสินค้าหรือบริการ:​

• ​​รายการสินค้าหรือบริการ​

• ​​หน่วยนับ​

• ​​ปริมาณ​

• ​​ราคาต่อหน่วย​

• ​​ยอดเงิน​

• ​​ส่วนลด (ถ้ามี): [จำนวนเงินส่วนลด]​

• ​​ภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT): [จำนวนเงินภาษีมูลค่าเพิ่ม]​

• ​​ยอดรวม: [ยอดรวม]​
   

​​ใบกำกับภาษีอย่างย่อมีรูปแบบที่ง่ายกว่าแบบเต็มรูป แต่ก็ยังคงต้องมีข้อมูลสำคัญครบถ้วน ลองมาดูตัวอย่างและรายละเอียดที่จำเป็นกัน​

​​รายละเอียดในใบกำกับภาษีอย่างย่อ​

• ​​ชื่อและที่อยู่ของผู้ขาย: [ชื่อผู้ขาย] [ที่อยู่ผู้ขาย]​

• ​​เลขประจำตัวผู้เสียภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) ของผู้ขาย: [เลขประจำตัวผู้เสียภาษีมูลค่าเพิ่ม]​

• ​​ลำดับเลขของใบกำกับภาษี: [ลำดับเลข]​

• ​​วันที่ออกใบกำกับภาษี: [วันที่]​

• ​​ชื่อและที่อยู่ของผู้ซื้อ: [ชื่อผู้ซื้อ] [ที่อยู่ผู้ซื้อ] (ไม่จำเป็นต้องระบุ)​

• ​​รายการสินค้าหรือบริการ:​

• ​​รายการสินค้าหรือบริการ​

• ​​ปริมาณ​

• ​​ราคาต่อหน่วย​

• ​​ยอดเงิน​

• ​​ภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT): [จำนวนเงินภาษีมูลค่าเพิ่ม] (กรณีรวมภาษีมูลค่าเพิ่ม)​

• ​​ยอดรวม: [ยอดรวม]​

​​หมายเหตุ:​

• ​​ตัวอย่างใบกำกับภาษีเป็นเพียงตัวอย่างเท่านั้น รายละเอียดในใบกำกับภาษีจริงอาจแตกต่างกันไป​

• ​​ผู้ประกอบการควรตรวจสอบข้อมูลกับกรมสรรพากร หรือ ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านภาษี​
   

​​นอกจากเป็นเอกสารสำคัญทางธุรกิจ ใบกำกับภาษียังมีบทบาทสำคัญในการช่วยประหยัดภาษีสำหรับบุคคลธรรมดาด้วย มาดูกันว่าใบกำกับภาษีสามารถนำไปใช้เป็นหลักฐานในการขอลดหย่อนภาษีได้อย่างไรบ้าง​

​​ใบกำกับภาษี (Tax Invoice) เป็นเอกสารสำคัญที่ผู้ซื้อสินค้าหรือรับบริการสามารถใช้เป็นหลักฐานในการขอ​​ลดหย่อนภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา​​ ดังนี้​

1. ​​ค่าเบี้ยประกันชีวิต: ผู้มีเงินได้สามารถนำค่าเบี้ยประกันชีวิตที่ตนเองหรือคู่สมรสจ่ายให้บริษัทประกันชีวิตมาหักลดหย่อนภาษีได้ โดยใช้ใบกำกับภาษีเป็นหลักฐานการจ่ายเบี้ย​
2. ​​ค่าเบี้ยประกันสุขภาพ: ผู้มีเงินได้สามารถนำค่าเบี้ยประกันสุขภาพที่ตนเอง ​​​​คู่สมรส​​ หรือบุตรจ่ายให้บริษัทประกันภัยมาหักลดหย่อนภาษีได้ โดยใช้ใบกำกับภาษีเป็นหลักฐาน​
3. ​​ค่าเบี้ยประกันชีวิตแบบสะสมทรัพย์: ผู้มีเงินได้สามารถนำค่าเบี้ยประกันชีวิตแบบสะสมทรัพย์ที่ตนเองจ่ายให้บริษัทประกันชีวิตมาหักลดหย่อนภาษีได้ โดยใช้ใบกำกับภาษีเป็นหลักฐาน​
4. ​​​​การวางแผนเกษียณ​​: ผู้มีเงินได้สามารถนำเงินที่จ่ายสมทบกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ หรือ​​​​กองทุนการออมเพื่อการเกษียณอายุ (กอช.) ​​มาหักลดหย่อนภาษีได้ โดยใช้ใบกำกับภาษีเป็นหลักฐาน​

​​การเข้าใจเกี่ยวกับใบกำกับภาษีเป็นเรื่องสำคัญสำหรับผู้ประกอบการทุกคน ไม่ว่าจะเป็นการออกใบกำกับภาษีให้ถูกต้อง หรือการเก็บรักษาเอกสารเพื่อใช้เป็นหลักฐานในการยื่นภาษี จะช่วยให้เราสามารถดำเนินธุรกิจได้อย่างราบรื่นและปฏิบัติตามกฎหมายอย่างเคร่งครัด นอกจากการทำความเข้าใจใบกำกับภาษีแล้ว การวางแผนการลดหย่อนภาษีก็เป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้าม การทำ​​ประกันชีวิต​ ​​​ประกันสุขภาพ​ ​ประกันชีวิตแบบสะสมทรัพย์​​ และ​​ประกันชีวิตเพื่อวางแผนเกษียณ​​ ไม่เพียงแต่ช่วยคุ้มครองตนเองและครอบครัว แต่ยังสามารถใช้ลดหย่อนภาษีได้อีกด้วย การมีแผนการเงินที่ดีจะช่วยให้เรามีความมั่นคงในอนาคต และสามารถจัดการภาระภาษีได้อย่างมีประสิทธิภาพ​


​​ขอบคุณข้อมูลจาก​

• ​​เว็บไซต์กรมสรรพากร - ​https://www.rd.go.th/

• ​​ระบบ e-Tax Invoice & e-Receipt - ​https://etax.rd.go.th/